Search results

Book: Hieronymi Cardani mediolanensis philosophi ac medici celeberrimi operum tomus octavus qui est medicinalium tertius
Title/Page: Page 243
Date: 1663
Text: fuperapparentia Lati-ne diei non poted.Igitttr figna quaedam mot-bis funt propria,qtue pathognomica vocan-tur: quaedam affidentia , quae rnorbi fpecies declarant feu didinguunt: alia iudicatoria* alia quae co&ionemaut cruditatem oden-dunt, alia rurfus quae mortem aut falutem pollicentur , omniumque horum in hoc Commento Galenus meminit. Idem librodeo?# S1 Conditutione artis Medicoe , declarat qux fint

Book: Hieronymi Cardani mediolanensis philosophi ac medici celeberrimi operum tomus octavus qui est medicinalium tertius
Title/Page: Page 255
Date: 1663
Text: . Sed multa in huiufee Aphorifmo nos fatigant. Primùm , quòd infrà fenes æftate melius fe habere docet : quomodo igitur credendum eft, hyeme in illis meliores celebrati codiones? Äuget difficultatem hanc ¡, Aph.i3, Galenus in Commento hic , qui ad animaba frigidiora ( cuiufmodi funt ferpentes Se bufones, qqi tota hyeme abfque cibo congelati latenti, vt etiam alpini arque auella-nei mures ) extendi non vult

Book: Hieronymi Cardani mediolanensis philosophi ac medici celeberrimi operum tomus octavus qui est medicinalium tertius
Title/Page: Page 249
Date: 1663
Text: igitur, vt fenes vltimi fæpe Sc parum cibum fuum debeant. Iniuftè ergo Galenus fugillat Hippocratem hie in Commento, dicens , Non effe intelligendum devltimis fenibus , fed lolùm de primis, nam cum de icgris loquatur Hippocrates, quamuis rarò Sc parum cibentur,earii noxam virium contemnit Hippocrates in tanto periculo acuti morbi, præfertim quod (vt videbimus) in fenibus hi funt periculofiores

Book: Hieronymi Cardani mediolanensis philosophi ac medici celeberrimi operum tomus octavus qui est medicinalium tertius
Title/Page: Page 608
Date: 1663
Text: 6 oo Commentarius, talem faòhm effe, aut omnino malam,indi-cent mortem futuram , vtridiculus fit Medicos talia qusecens. Voltenim.vtrefogiat Medicus, quantum poteft , interrogationes,led multò rnagis errorem in prtedicendotquia in morituris praedicere oportet. •m •£$»«& *«■ PROGNOSTICO N. Idem cum precedente. JNdicantur autem talia in die,ac node, lì ob has caufas facies talis fue-rit. Si verò nihil horum effe dicac, neque in prardiòio tempore confidar, nofie oportet morti ( asgrum ) proxi-mum effe. CO MMENTAR1FS. CVm propofuillèttria.in quibus coniin-git falli Mediana vtmors extam hor-rendis fignis non tamen fequatur:vcl vt facies illa parum diftet à naturali, vel vt fit vitio rei non naturalis : vel vt non fit ab initio, de quo mox diéhrrus eft.Circa fecundam admonuitjVt fcifcitaremur ab aftantibus,an aliquid,quod exolueret naturar« , incidi(feti Sed talis interrogatio dupliciter poterai non fatisfacere.Veiquòd aftantes nefcirent,quid accidilfe tegrojvelut contingit his.qui furti-ua venere vtunttir:qui flagitium aliquod perpetrarunt, Se difceruiantnr occulte : qui timent à Principibus fibiipfis confcij , nec detegi volunt : Se ita Medicus poifet decipi, Sc exiftimare , quod contigiffet morbi caufa, & errare in iudicio.Secundò,quòd contraria ratione aftantes narrarent id ipfum accidilfe vt pote,famem,vigilias,ne tamen ob id , fed morbi vim interiret teger, cùm Medicus ob relationem non timendum exiftimaret. Ad-rponet in Vtroque cafu Hippocrates , expe-«ftandam elle diem naturalem,id eft, viginti quatuor horarum , quòd die & node com-pletur, Se hoc eft certius indicium. Nam di-cit,Si fuerit vi morbi, omnia hrec figna non confidtbunt, fed manebunt : fin autem ob vnam caufarum pri’us connumeratarum, aut fimilem confidebunt,& mitefeent, nec manebunt figna illahorrenda. Vnde nonnulla notatud gna inteiligimus.Primùm quòddi-cit.Si neque fubfidant,neque talequicquam accidilfe dicant, tunc mortem proximam e ile : S i ergo non fubfidant,non tamen necef-fe eft ex vi morbi talia adelfe. Poteft enim fate noxa ex vigilia Se fame perfeuerare, licet rarò,etiam vltra vnum diem. Eft & alia quxftio , quomodo fames fit adeò noxia in valdeacutis morbis,cumcibus in his prohi-beri foleat ab Hippocrate(Contrad.4i.) fed de hoc in quarto Contradicentium. Rurfus, quomodo praffiniat vnam diem ad reftitu-tionem , etiamfi pluribusdiebus vigilauerit, aut inedia ficconfumptus ? Dico, quòd prre-lupponit duo.Primtim,vt tollatur caufa,nam ea manente , non celfaret affedus ille, imò magis augeretur. Secundum, quòd vultus in melius commutabitur : quia in viginti qua- tuor horis eft vna nox pro fonino, Se vna dies, in qua bis cibari poteft , Se a-ger à fingendo quiefccre, & ita incipiet comunitari vultus in melius,non quòdccflet prorfus facies illa horrenda.Sufficit ergo, vt in melius commutetur,& mitigetur. Quarta dubitatio eft : quia talis facies ponimi' pro lethali , vt bona pro fignificante falutem. Attamen fe-cunda particola iexti Epidemiorum inquit Hippocrat.(Text.Com.35.) Quòd inmagnis morbis facies optima optimum eft fignum, vt in paruis non bona malum eft fignum, Galenus fuo more omnia implicat : fed hoc facit ad prnefentem fententiam. Tantum enim tribuit ibi Hippocrates faciei figno, vt quafi fecuriorem magnum morbum elfe ve-lit.cum optima facie, quàm paruum cu ma-la facie.Et hoc eft , quòd videmus fiepemo-rituros brcui , pridie quàm aegrotent, Se etiam perendie,babere peffimàm facìem.Et hoc eftjdocere res vtiles, quas quotidie inf-picerc licet .• & non nugas ìllas meras, quas Qalenus , vt in eo commence aperte videre licet, fcripfit. Nam per hanc Se illam Hip-pocratis fententiam docemur,vbi talis facies appareat, etiam dum fanusfibi videtur homo, cauendum à vino,cibis,venere, vigilia, laboribus dederéque fc ledo , ex quo multi elfugerent mortem,Se forfan etiam morbum qui haec negligentes,intereunt. Quintum quaffitum quafi ex prasòedenti dilabitur , & eft, cur quibufdam eueniunt morbi let hales, fine mala facie ? Et breuiter dico , quòd quatuor in cafibus homo mori-tur ex morbo fine facie mala ab initio. Primula,cùm morbus eft diuturnus. Hippocrates autem hìc loquitur de acutis folum , vt antea diximus. Secundus eft , vt cùm ipfre fuerintdenfretexturre cutis, Se carnis , cuius corpus non facilè refoluatur. Tertius cum moritur ex errore in cura non eft neceife, ve facies ab initio aftligatur, quoniam morbus neque ab initio lethalis eft. Quartus , cum moritur ex multitudine materia;, vt quafi fuffocetur.velobobftrudionem , vel caloria magnitudinem , Se non adeft qualitas alia mala ptarter putredinem, qua; ab initio non folet effe tanta, vt virtus & calor fimul dif-foluantur. Sextum eft , an in huiufmodi cafibus dif-foluatnr virtus,an calor?Et refpondeo, quòd licct ambo, vt alias declaraui, diminuantur in huiufmodi, tamen facie magis diminutas efte vires, quàm ca!orem,fignificantur. Quia etiam pueri in iìlas incidunt, in quibus calor viget. Et fi adfit conftantia pulfus, hoc magis indicat vires conftare , calerei« autem effe diminutumrfecùs ,contrarium dicendum eft. Dico hoc,quòd,vt dixi , Se in phreniti-cis, & in fphacelo cerebri, & vomicis, pulmonis,& iecoris ruptis, calor magis manet, fed virtus dilToluitur. Et cùm virtus diflol-uitur,& calor manet, tales rooriuntur ftran-gulati. Circa hocnotandum,quòd regrorum aliqui cum fignis lethalibus non pereunt,de quibus dixit, aliqui curo eis, Se repente mo-riuntur ,Sc bosdocuit. Sunt Se qui repente fine huiufmodi fignis , aut non admodum euidcntibusjintereunt : in quibus Medici , lì non admodum oculati funt, decipiuntur, Se repentino

Book: Hieronymi Cardani mediolanensis philosophi ac medici celeberrimi operum tomus octavus qui est medicinalium tertius
Title/Page: Page 568
Date: 1663
Text: 560 Commentarius, ac bracfiium dextrum deferatur.Diximiis ibi, ponentes hiftoricos,non ob id cenfere a-ufer-ti mammam: fed vt commodius arcum tendere,& peltamfeu fecurim liberius vibrare polTent.Profundior eft Hippccratis caufa,illa manifeftior. Sed Galeni caula ad ambi-dexteras Forfan fufficit, quamuisnon admo-dum gratinate Hippocratisiam fenis, vt qui cantate maxime hácfeptimá fedionéApho-rümornm fcripferit.dignaiverùm ad id quod nuilier nulla finiftra,tanquampotiore vtatur, nequáquam fufficit.Quid enim vetat.netora vis in earn partem illis cofluatHametfi diui~ fa no (ufficere poffit vtrique parti.Quaprop-ter cenfendum eft ,altiorem fuifle Hippocra-tis lenfum,atque à vetcribusaliis cognitum: fed à Galeno no intelledum,quòd ex origine i 1 Ita d pédeat,quam ipfe falfoad androgynes transfert.Éa eft fciiicec,vt maFculi geniti in iìniftra vteri parte,finiftram partem habeant dextra validiorem,aut acquatemi vnde vel finiftra tantum vtantur,parilo diferimine ob incuriam noftra retate in vfum Se maximum diferimen euadente:aut oblata occafio-ne, vt antiquo tempore ob educationis dili-gentiam qua: ex Rerumpub. adminiftratio-ne exoriebatur , ad aequalem vfnm vtraque manti redada, vt €t<pj\í]rtoi aut 'cfetJ'íPioi effice-rétuiv At foeminat cü in dextra parte gigne-bantur, dextram iufto validiorem adipifee-bantnr, cum naturaliter dextraeflet calidior atque mobilioncum in finiftra etiam,quoni-am loco proprio genita: non degenerant, ro-buftiorem etiam habeant partem dextram, Quod vt clarius intelligas , mafculi in dextra , faemiuae in finiftra vt naturaliter orta:, validiore habent partem dexterá finiftra. At feeminae indextera,vt dexterá, quàm natura fert, habent robuftioremiita mafculi in finiftra, finiftram habent reliquis robuftiorem, dextram imbecillioremtquo fit,vt pariter hac auda, illa diminuta , vel aequaliter vtraque vtantur,fi diligentia educationi adhibeatur: velaliquàdo magis finiftra.Nullus igitur modus relinquitur, quo feemina elle poflìt :vt nec maicillo, vt partqtn dextram multo robuftiorem finiftra habeatlquod in aliquibus feeminis euenire necelTe eft, quas pala eft & ex ration©,&ex hoc effedu,quod dextram pattern fola: validiorem habeant finiftra,vt in malculis generaliter euenit vira-g;neseffe,& enfes ferunt & pugnant. Viris igitur generaliter & fecunda naturà mains eft diferimen roboris inter dextram partem Se finiftr5,qnà foeminis.Liquet etia oblile, cur, qui finiftra vtantur,mali fint, funt enim quafi androgyni,& efFoeminati,&improbi ac fallaces,vt mulieres.Quod palàm Galenus no intelligensdemoribus didum,tam infulfè ad fexum,de quo nec antiqui fomniarnnt,tradu-xit.Itaqneob caufas didas facilius vfu feemi-na: ad vfum vtrfufque partis traducerentur, quàm mares,ob paruam differentia.Et prop-terea Pla<-o,quod in Scythis feeminis accidie ob caufa diàfana,credidit in mafculis edam fieri pofte. At natura contrarium euenit, vt dicit hic HippocratesiViri enim quidam à/u-oriunturifceminá fic nafei omnino impoflibile eft. «K- «es-t<m-m -m-m-is* -m-m v&ì&ì- APHOÍUSMVS X L I. QVicunque fuppurati vrunturaut fccantur.fi pus putum fluxerit,S¿ album, euadunt:li vero fubcruentum, Se foeculentum 9 Si foecidutn, perenne. COM MENTA RI VS. TRifariam colligitur materiain pedore, qua: fpirandi difficnftatem pariti primo de Morbis.Primus,cum pituitadefluit in illud & coaceruatur& putrefeit per quofdam cir-cuitus.&tuc fufficit inurere locum exterius : vttradunt etiam Celfus atque Aetius de quo Lìbjc.n.l. etiam videtur intellexifte Galenus in Com- Se57-,nJi-mentOjCtim ab Euryphonte vfum ait Cine- n*’ fias.Non proponam modum,quandoquidem loca ipfa aferipferim, vt ab ipfis audoribus ilium ad amuffim excipere valeas : tum ma-ximè,quòdisinterca:terosfit tutiffinnis,adeò vt etiam medici ncftri temporis aufìiri fint ilium tentare. Secundns antem eft, cum co- Partir.s» piofa materia pituitofa , v,el etiam colleda fanguinea in pus conuerfa,velut in morbo laterali,vt in Aphorifmis,fed circa lamé virus vllum fueritiquo in cafu illam educere biffi -ciat & necefle fit.Sufficiat quidé,quia nulla vlcus adeftmeceflarium autem fit, ob moltitudine,quocirca nullo generevftionis nec ex-teriore nec interiore opus fit, fed fola fedio*-ne,qua pus educatur.Tertius eft,cum pus eft ex pulmonis viceré colligitur,quo in cafu ip-fum eduxifle minimè fufficiat,manente caufa, quseillud fit denuò coaceruatura.Itaq; hoc in casu non Colimi educere pus,aut inurere exterius fufficietjfed etiam oportebit pulmones ipfos cadenti ferro inurere,edudo iam pritw pure vniu’erfo è pedoris cauitate.Atque hunc modum vftionem vocat Hippocrates, non exteriorem vftionem. Vc in tertio de Morbis. inquic enim-.Secato autvrito Etiterum:Car- faSA0, terum vbi fecare vel vrere. Et in fextoEpi- SeC'7' demiorumiTabefcentes ftatim vrere. Vt con-ftec luce clarius,educi pus,inde vri candenti ferro locum,nam vlcera maleficaigne fanali folent.Paulus libro fexto haec habet:Alij,vt C^'44' tfadit etiam Leonides,ferro mucronato candenti per medium fpacium,vbi abfceifiis eft, adado vfque ad pus vftionem moliti funt Non^ nulli etiam hos curare aufi funt tranfuerfa linea inter quintana & fextam caftan) duda,& cute paululum oblique diuifa: deinde fic fcalpellomébrana,qua; coftas fub-cingit perforata, pus excreuerunt,verùm an Ctntrtdty fieri debeat,in decimo Contradicentium medicorum didum eft-Nunc adieciffe huic parti fufficiat, vftionem contienile in fuppuratis fic vt effluat pusiquamobrem non fufficit exterius tangere candenti ferro , Se quod vlcera maligna velut carcinomata exurere fole-mus De modo ac caufis cèderci te remino. Nunc quod ad rem pertinet profequamur. Opponit album fubcruento,vt purum feccu-lento Se foetido. Puris enim conditio eft , fi borni ni

Book: Hieronymi Cardani mediolanensis philosophi ac medici celeberrimi operum tomus octavus qui est medicinalium tertius
Title/Page: Page 270
Date: 1663
Text: s. Af far. Apfar.j, Apbor.g. J'itg.i,. Tug i. lì- ■ 26 z Commentarius etiam quod materia ttirgeat, medicari non eft tutum : non dico quod oronino prohibeat. Primus habetur in quarta Aphorifmorum: Vtero gerentes funt rnedicandæ, fi materia turget à quarto menfe vfque ad feptimum, fed has minus : iuniora autem & feniora ve-reri oportet. Non prohibet ex toto, fed ad-monet. Secundus eft in extenuatione par-tium ventris quae funt infra vmbilicum, fe-cunda Aphorifmorum : fn quouis morbo partes ad vmbilicum Sc imum ventrem at-rinentes, craifitudinem habere melius eft: multum verb extenuari, Sc contabefcere, prauum. Sedhocquoque ad inferiores pur-gationes periculofum. Tertius eft ratione temporis3quarta Aphorifmorum : Sub cane, Sc antecanem, molefta: funt medicationes. Quartus eft : Cum co-rpus eft aftridum, ideo fecunda Aphorifmorum ait : Corpora cum quifpiam purgare voluerit, oportet fluida fa-cere. Quod etiam quafi Galenus in Com-mento obferuat, dicit enim , quod tria funt neceffaria ad purgationem rede faciendam: vt aluus aifueuerit lenientibus medicamen-tis fubduci : vt humores qui funt in meati-bus, fint praeparati:& vt obftrudiones atque ofcula verierum fint aperta.Sed hie non me-minitaftridionis alui.Dicit ergo,fe vfu edo-dum, neceflariameflehanc præparationem humorum, 8c apertionem venarum : fic vt hæc exceptio très contineat partes. Quintus eft in eo qui nuper fumpfit cibum, libro de Vidus ratione in acutis : vbi iubet exhi-bendumclyftere, nondandum medicamen-tum. Sextus autem cafus eft,vbi inflamma-tio fit in vifeeribus, in via& inventriculo aut inteftinis , quia duceremus fuper mem-brum læfum. Galenus autem in præfenii Commente dicit de omnibus vifeerum in-flammationibusiquod falfum eft, vt fuperius docui. Omnes tamen hi cafus, praetervlti-imim , docent periculum dfe in purgatio-ne, nonexprefsè inhibent. Eft etiam cafus de infante.quem non adduco,quia vix pote-rimus in illo deprehendere materiâ turgenté. Japrincipiis. Caufas diximus.Quid fi præ-tereat principium ? Dico, Non erit purgan-dum. Ideo male facit Galenus, qui contra mentem Hippocratis confulit, differendam quandoque purgationem vfque ad fecun-dam dscm , vt humores præparentnr, Sc ora venarum aperiantur : maius enim erit longé damnum ex incremento febris , Sc decubitu materiæ,quàm vfus ex ilia præparatione, nifi in pauciffimis cafibus. Si ergooccafio prin-cipij elabatur, tunc vel aeger morietur , vel ovnnis fpes reponenda erit in concodione abfeeifus, & puris reiedione. Ex quopatet, cur dixerit Hippocrates libro Prognoftico-rum hæc verba : Sanos equidem facere omnes ægrotos impoffibile eft , hoc enim præ-ftantius eifet, quàm cognofccrein pofterum euentura. Quandoquidemvero homines mo-riuntur,alij priufquam medicum vocent,præ violentia morbi : alij verb accito etiam medico, repente vita decedunt : quidam vbi vnam vixerint diem , quidam tempore pau-lo longiore, antequam medicus per artem aduerfus fingulos morbos repugnet. Innuit manifeftc, cum dixit quod moriuntur ante- quarn medicus aduerfus morbos poffit parare Sc adhibere praefidia, quòd omnes morbi fanabiles funt, in quibus tempeftiuè bonus medicus adhibetur : ni modo lint tarn prae-cipites,vt dieculam autparum plus temporis poll medici aduentum vitae relinquanc.Qua^ drifariam ergo pereunt aegri ex acutis mor-bis : vel quia medicus no« tempeftiuè adhibetur : vel quia medicus errat in ratione vi-dus : vel in purgatione aut euacuatione in-tempeftiua , fcilicet nimis ferò turgentium humorum,aut nimis celeriter quietorumtaue quia morbus eft in compofitione lethalis, vt in vulnere cordis & cerebri. Ergo cum ita fit,fi bonus medicis tempeftiuè adhibeatur, nulli morientur aegri, nifi ex vulneribus, aut contufionibus huiufmodi infanabilibns, vel repentè , vel in quibus vires deficiuntaetatis vitio, aut peftiferx febris, aut lethalis vene-ni, atque ita omnes citra arris infamiam. Et hoc dixi ferme mihi contigifle , vt vix ex trecentis languentibus, ad quos ab initio fuerim vocatus , vnus intenerii : imò nec forfan ex quadringentis, toto tempore quo in vrbe mea artem exercui : fuereque anni propemodum decern Sc odo, quod ex publi-ca fide mortuorum, quibus nomen medici in vrbe noltra aferibi folet , deprehendi adhuc poteft. Atque etiam ex his qui perie-runt, vix vnus aut alter ab initio morbi me vocauit : fed plerique ex tabe , hydropeve confetti funt- Cur vero adiecerit, id cum prsmeditatio-ne faciendum : poteft referri ad eledionem mcrrborum, Sc ad modum operandi, vt cum id agimus,rede penfitemus. Atque id mihi magisarridet, quoniamiamrarò Sc inprin-cipiis faciendum dixiuergo faciendum. Non ergoamplius reftat,vt meditemur an facien-dum.Et cum dixit raro, neque relinquitur vt meditemur in quibus, non enim eifet artifi-ciofum didum,rarò nosdocere id licere, nifi praefupponeret in quibus iam licefet nos fcire.Ergo vult vt purgationem adhibeamus, meditantes quid, qua hora, qualiter Sc quo-modo dandum fit. , Huiufmodi morborurn vt effigiem quan-dam perferibam, ex lib.de Internis affedio-nibus quern Galenus Hippocratis eife affir-mat, hoc exemplum aflumpfi. Cum lien bilem ad fe traxerit, febris acuta ilium inua-dit, qua: progrediente morbo remittitur, praeterquamin ipfalienis regione, vbi calor perpetuò vi get, Sc dolor acutus per interual-la ventris ilium affligli. Httic ergo vera-trum, quum fic habuerit, id eft ftatim deor-fum purgans bibendum dato, & gnidio eoe- Ttg-s* co fubpurgato. At dices, in pulmonis ery-fipelate non purgat , nifi poll ftptimam diem , peplo 8c meconide : Sc in renum lapide ftatim purgat corpus fcamonio , ergo praeter materiam turgentem licebit purgare omnia,quae funtomninopraeternaturam, vt vermes, aquam, lapides atque venenum. In pulmonis autem morbo non purgamuspropter febris vehementiam , Sc quia (vt dixi) materia non eft prope locum tranfitus. Sed remiffa febre 8c eryfipelate, purgamus ob materiam quae morbo coniungitur, non autem morbi materiam. APHORIS

Book: Hieronymi Cardani mediolanensis philosophi ac medici celeberrimi operum tomus octavus qui est medicinalium tertius
Title/Page: Page 493
Date: 1663
Text: In Hippocratis Aphorifmos* 485 hoc bonum eft, nam lippitudo ipfa finitur, 3. vc ibidem etiam docet, o(p^aA^iaf,ergo Grx-ci tumores appellant oculoruni , libro de Ing.». Glandulis. Dicebat in libro de Vifu: Adiip-pitudinem annuam Sc populärem conducit purgatio capitis Sc veneris inferni.Et ft opus habeat,fanguinis detradtio ad quofdam huiuf-modi dolores confert, conferunt Sc cucurbita: circa venas affïxæ : cibus modicus, pañis, & aquæ potus. Verùm (fubiungitj poft acria médicamenta : quæ ad dolorem illinuntur, cataplafmata imponere poft dolorem conducit. Ex quo apparet oqònKpi&v effetumorem cum dolore, id eft abfeeffum , qualifque fit Sec-y pu ta- ü! jus cura. In fexto Epidemorum hoc habet: iielln par a 'fumores in palpebrisrehdti > dumaliacir-cum circa gracilefcunt j recidiuasfaciunt. In extremitate vero fubrubicundi, duri Sc val-de tenaces, Sc infurgentes ac inhærentesin his funt, velut Pharfalio Polymedi erum-pentes tumores aitt liuores in lippitudinibus aut vlceribus, quia figna fune vbiloco , in lippidinibus habet ¿Sì SipSciAptctic'vt videa-tur in ophithamia fuperuenire pofte tumores: generaliufque effe apudGraecos nomen,quam lippitudo apud Latinos, non aliud omnino, lippitudo enim afpritudine terminatur. Tag-10. Sed poftquam in fecundo Prædiétionum dixit , eofdem habere circuitus, quos Sc febres, lippitudines autem etiam annua: fint,apparet lippitudines non elfe /xictS. APHORISMVS XVIII. VEfica difciiïa , aut cerebro , aut Corde, aut fepto, aut aliquoex tenuioribus inteftinis, aut ventrículo, aut iecore, lethale eft. C O MME NT A R I VS. VErbum i'ictutnrivTi, Galeno & Philotheo teñe, profundius difcilTum fignificat, Sed ego malo legere folum difeifla, tum quia difíio illa non proprie iddecernit, tum quia fenfus Hippoc. peruertitur. Nam etfi per Lethale , quod plerunque mortem affert.in-telligas, etiam non profunda vulnera in quo-cunque horummerobrorumlethaliafunr. De corde enim palarti eft , & ipfimet fatentur, non plerunque folùm , fed femper, vulnera mortem afferre, de cerebro etiam rariffimè contingitjVt velexiguo vulnere tadtum mortis caufam non afferat , corpore partim refo-luto, partim conuulfo , iecur quoque qua parte profundius mortem affert,eadem etiam vel exiguo vulnere , licet non tarn celeriteri ventriculus verò , & gracilia inteftina atque velica potius ob confenfum neruorum & cerebri : Sc quia non coalefcunt, mortem affermit , quàm ob profluuium fanguinisvel fe-parationem partium, vnde etiam in ipfis parua vulnera let halia funt. Quod fit lethale pro omnino mortem inferente intelligas, ñeque ilium horum membrorum praeter cor ( quod, vt dixi, vel exiguo quantumeunque Tom. Vili. vulnere certain mortem affert ) profundius vulnerum certæ mortis caufam præbet. Récitât Galenus, Smymæ in lonia vulneratum in vcntriculo retebri adolefcentem fuperui-xiffe : quod etiam ad miraculum refert. De duobus aliis, in Comroento refert, quibus etiam Smyrnæ cerebrumdiuifum fuit, Sc fu-peruixerunt-.fi tamen ambo cerebri ventricu-li diuidâtundicit in odtauo de vfu partiû me mométo fuper viuunt Brafauolusauté de hoc fermoné habens,inquit:Nos auté in cerebro vulneratis mira vidimus,in vnoprimum, qui patriciis Valengis feruiebat, tanta enim illi cerebri fubftantiae quantitas exiuit,quantum eft gallinæ ouum , tamen euafit : licet dein-ceps probè loqui Sc expeditè non petuerit : ftupidus quoque & ineptus reiiquo vitæ fpa-cio, quod tamen triennium non exceffit, fu-peruixit. Alium vidimus ex Corfica militem, cui fermé capitis dimidium cum fua cerebri portione ablatum fuit, conualuitq,fed neque recordabatur,nec loqui potevat, fed ftupidus nihil ad propofita refpondebat ; ftercus Sc vrinam demittebat in ledto, neccomedebac nifi quæ in osimponerentur , infantis omnino mores habens : cumque à fociis in patriam dcduceretur, nefeio an fuperuixerit. His ita-que viris credo ob dodlrinam , non fecus ac mihi : neque fuerunt aut funt, qualesali-quando in pattia inueni, qui neque per fe inuenerint : Sc mihi quærenti, Sc in publicum vtilitatem infudanti, canum more ob-ftrepuetint. Atque ex his non omnes ( funC enim & probi ) fed vnus mortalium peffimus, alter paulo melior : quo etiam fadurn eft * vt cumantiquo tempore, Sc nuper , vt reci-taui, Fertariæ induftria ac diligentia medi-corum euaderent , etiam præciofo cerebro : apud nos neque membranis vulneratis , im& ne offe capitis profus ( tesincredibilis ) fere omnes pereunt. Cui rei cum bono publico, quod caufam intelligam , vellem occurrere, obftitêre quidem, nolebamque laboris ac in-duftriæ meæ gloriam Sc frudümad imperi-tiifimos tranfire , ne me vel participe fadlo. Quod ego intelligens, quamuis forfan aliis fecus videatur, nec probi hominislege , nec Chriftiani teneri, exiftimaui vt peffimis ac malignis viris talia communicarem. De pro-bo viro non dicam, quando nec Chriftianus, qui probo viro non folùm melior eft, fed fimpliciter optimus , non tenetur. Inquic enim Lucas, de Chrifto loquens : Non po-tuit nifi pauca miracula in patria fua facets ob incredulitatem (vt vocabulo lurifconfulti vtar) eorüm.At non potuiffe ob id nemo du-bitatjcum fide illorum vis Chrifti haud indi-geret : immerentibus ergo indignum exiiti-mauit. Sed ad ordinem redeo. Neque ieco-ris vulnera etiam magna, tefte Galeno, proi-fus mortalia funt, imù præcifa extrema parte effatu digna aliqui fuperuixerunt : quo-niam in his neque prx dolore, neque ob âliudmors, quam ob fanguir.is exitum con-tingit. Quamuis Brafauolus recitet , duos Ferrariæ à fe curatos peiiifle ex vulnere ieco-ristalium repentè ex vlcere, quod ad fuppura-tionem peruenerat-.aliü ex calceequi in ieco-ris gibba percufsü,vt ex diffedtione appâtait. Vt côdudat,omnia Yülnera Sc vjeera iecoris, Sf J quod

Search results

Pages

Pages

Date

You are here

Search results

Search results

Pages

Pages

Date