Nam,
Decem
nuntmr
31 DifpILPart.III.devarijsmat:í.difficultat. V
corpus, at fi effet ens adu, effet corpus, ergo non eft ens adu, fed ens in potentia. Maiorem communiter admittunt Phyfici , minor vero probatur : Omnis fubftantia materialis adu ens, vel eft forma, vel corpus, fed fecundùm te ma-teria eft ailu ens, & tamen non eft forma, er-go eft corpus, quod tamen non admittit Ari-ftoteles , neque ipfe Scotus , ergo neque de-bet admittere Scotus, quod materia fit quidam
Otcima «- Decima ockiua. Si materia eilet quidam ¿/«»a. a¿tus» generatio, & alterado non differrent, fed hoc falfum , ergo prius ; Minor patet, maior probatur -, generatio differt ab alteratione ex Arinotele primo de generatione, & Auerroë pri. mo Pbyficorum commento 63. quod in generatione mutetur nomen, & definitio, fed non in altera-tione, atqui fi materia haberet propriam adua. litatem in tranfmutatione non amitteret no-men, nec definitionem, quia quod retinet fuum adum, retinet fuam quidditatem, & definitio-
nem.
־"«ע י"»	Decima nona. In quolibet genere,quod eft
׳»״	potentiale , non eft adus in illo genere , ergo
quod eil potentiale in genere fubftantiæ, non eft adus in genere fubftantiæ, igitur cùm ma-teria fit quid potentiale in genere fubftantiæ, nullo modo eritadus in genere fubftantiæ -, fed nunquam eft extra genus fubftantiæ, ergo fem.
per eft quid potentiale.
vigi/lmx. Ultima. Quod neque eft quale , neque quantum,&c. nullo modo eft adus : fed ex Ari-itotele vulgariter recepto materia neque eft qualis, neque quanta, &C. ergo nullatenus eft adus.
Svbdivisio Clypej.
!.. {~Yvòd materia prima nullam de fe habeat exi. /“־ '''Silentiam, fed exiftat exiftentiâ formæ af. ferunt Thomiftæ, attamen dupliciter poteft in-״״״“ i. te!ligi י quòd materia habeat exiftentiam à for-WZ™ ma. Primo, Ita vt per exiftentiam formæ for-fttntiam. _ !naliter exiftat ipfa materia. Secundo, Quòd for. fnb.fnms. adueniens compofito tribuat materiæ ali-quam exiftentiam propriam materiæ, quæ non fit exiftentia formæ, quam tamen exiftentiam non habeat materia, nifi à forma, eiufque be-neficio. Quidam Thomiftæ fecundùm priorem modum videntur loqui, ali¡ iuxta fecundum, fed tam hi, quàm illi contendunt nullo modo materiam poffe fine forma exiliere nequidem diuinitùs.
Probant ergo fuam opinionem : Primo, Si exilieret abfque omni forma, fimul effet,& non effet. Probaturrimpoflibileefteffedumforma, lem feparari à forma : fed exiliere eft effedus formalis formæ, fie enim definitur,forma eli qua dat effe rei, ergo impoffibile eft ponere exi-ftentiam line forma,ficut impoffibile eft ponere album fine albedine, ita effe in adu fine adu, adus autem primus, cuius eli dare effe idem eft ac forma , ex illa ergo propofitione , materia exiftit abfque omni forma, fequerentur duo con. tradidoria vera fimul, ex eo enim quòd mate-ria exiftat, fequitur, quòd fit in adu, ex eo ve. tò, quod fit abfque omni forma, fequitur, quòd
non fit in adu , quod argumentum defumunt Thomiftæ ex Commentatore fecmdoPhyficorum comment. 12. vbi hæc ait, forma non feparatur a materia in effe ita vt pojft efe fine materia , fed esi/¿parata à materia fecundum definitionem tan-tum. materia autem diferí à for ma, fed nunquam denudatur à forma, imo cum /¿paratur a forma, induit aliam, quoniam fi nudaretur omnibus for-mie ! tunc quod non e sim aclu, effet in aclu.
Secundo. Si materia ex fe haberet exilien. Suuxi¡. tiam, efient tres exiftentiæ in quolibet compo-fito , fcilicet exiftentia formae, compofiti, & materiae, at hoc eft abfurdum, vnius namque rei vnum eft effe,vnáque exiftentia,ficut eft vna res.
Tertio. Omne indiuiduum determinatum re««, ad genus completum, vel incompletum in re-rum natura per fe exiftens eft in aliqua certa fpe-cie per fe vel redudiuè: fed materia fola neque per fe, neque redudiuè eft in aliqua certa fpe-cie , ergo materia fola non poteft effe indiui-du um quodcunque in rerum natura per fe exf. flens. Minor probatur, non enim facile eft fin-gere, in qua determinata fpecie effet materia fo-la. Maior probatur ex eo , quòd indiuiduum omne tam completum, quam incompletum, fi per fe exiflat in rerum natura, determinet ali-quod genus, fed quod determinat aliquod ge-nus, determinat fibi aliquam certam fpeciem illius generis, fi itaque materia fola fpedata de. terminet fibi genus fubftantiæ , ergo debet fibi determinare aliquam certam fpeciem fiibftan-tiæ làltem redudiuè, ergo materia fola effet in aliqua certa fpecie. At hoc eft Éàlfum, nam ni-hil ponitur in aliqua certa fpecie, nifi per for-mam.
Quarto. Si materia prima haberet ex fe pe. g¡,״״¡. cnliarem fibiq j propriam exiftentiam,faltem ali. quando naturaliter exilieret fine forma, expe-rienda vero docet contrarium. Deinde Arillo-tela quarto APetaph. dicit, t^uòd materia fit po. tenda,quia progredi poteft ad formam, cuna vero fit adu, tunc eft in forma, quibus verbis oftendit Ariftoteles materiam adu elle in rerum natura per formam : fed adu eft per exilien-tiam. ergo exiftit per formam, & non à fe.
Quanto. Ita le habet forma ad materiam, Suint¡. quemadmodum carpus ad figuras : fed Deus non poteft facere corpus abfque figuris, ergo nec materiam fine forma.
Sexto. Implicat aliquid effe fub adu pri- Stxt¡. m.o,&non effeinadu: fed fi materia effet fine forma, effet in adu, & non in adu; Inaduqoi-dem, quia exilieret : non effet vero in adu, quia non effet conftituta in aliqua fpecie, necvilam haberet formam, ergo nec adum, quia forma proprie eft adus.
Septimo. Quæ verius faciunt vnum,minus funt feparabilia, fed materia, & forma veriùs faciunt vnum, quàm paffiocum proprio fubie-<äo, ergo funt minus feparabilia, quàm pallio,
& fubiedum : fed Deus non poteft facere fub. iedum finepropria paffione,ergo nec materiam fine forma, cùm enim ex opinione Scodftarum pallio non diftinguatur à fuo fubieclo, nifi for. mahter.non poterit feparari à fuo fubiedo ne quidem dinini tus.
Olfatti),