3$ï Difp.IX. Part.VI.de motu grauiu,&ìeuiu. 3p
at grauibus, & leuibus hoc tantùm conuenit, cùm funt extra fuum ftatum naturalem. Ex quo patet etiam refponfio ad confirmationem: quod enim mouetur à fe motu animali, poteft impe-dire fuum motum ־, non vero quod mouetur motu tendente folùm ad vnam lationem.
M faeton	fextam dicit Fauentinus totum graue
effe in adu fecundùm adum primum, & fe mo-nere totum iècundùm adum fecundum ; non vero partem mouere partem. Dicere quoque poteris, concefsâ maiori׳ falfam effe minorem, quòdfcilicet mouens effet mouens, & motum fecundùm idem; nam mixtum de fe eft mouens in adu primo, & poftea, dum fe mouet, dicitur fe reducere ad adum fecundum ; Gcut aqua ca. hda, dum fe reducit ad priftinum frigus, dicitur feab adu primo frigiditatis reducere ad adum fecundum.
Verùm quiahoc argumentum eft principa, le pro illa opinione, ideò placet fufiùs eius foiu-tionem deducere. Ariminenfis ad illud refpon-det, dicens quòd loquendo de toto, & partibus quantitatiuis, totum moueat totum,& quaelibet pars feipfam; grauitas verò moueat totum,& fe-ipfam. Item non eft inconueniens,quòd aliquid moueat feipfum ; idem enim feipfum alterat, ve didum eft de aqua calida, quæ feipfam frigefa-cit, feu reducit ad frigiditatem : & voluntas in fe caufat fuam volitionem.
Pum autem dicitur: Omne quod mouetur, ab alio mouetur•, hoc debet intelligi de eo, quod mouetur motione vniuocâ, id eli de eo, in quo principium mouendi eft eiufdem fpeciei fpecia-liffimæ cum termino motûs,v.g.calidum non fe calefacit per calorem, quemiam adu habet, alioquin idem effet vniuocè principium mouen. di, & terminus ; illa autem motio vniuoca non eft in motu locali ; quia principium mouendi eft forma fubftantialis, & terminus motus eft •vbi ; ergo vno verbo dices,dum fit initantia,»¿¿¿/mo-uetfeipfum. In mouentibus,&agentibus vniuo. cis concedo, in æquiuocis nego. Item dum dici-tur, idem effet in atdu,Q m potentia : nego, fecun. dùm idem;vt enim aliquid fit fimul inadu־& in potentia fecundùm idem, requiritur vt agens fit vniuocum cum fuo termino.
Admittunt alij vniuerfaliter illud axioma : Omne quod mouetur, ab alio mouetur, videlicet quòd fit verum de motu, aut ab extrinfeco ,aut ab intrinfeco : graue igitur licet fe moueat; mo-ueri tamen dicitur ab alio,in quantum à quali, bet parte fui, tanquam à partiali motore intrin-ièco mouetur.
Quòd fi dicas, ergo per illud axioma non eftdeuenire ad primum motorem immobilem?
Refpondet Ariminenfishoc effe verum;te-net enim Ariftotelem ex fuis nullis principijs probaffe fufficienter Deum effe.
Refpondet vero Morifimus difr. ¡. de ele-mentis dubio 7. Vniuerfaliter fumptum prsfatum axioma non effe verum, fed tantùm indefinite, id eft aliquando, aut vt plurimum ; non enim neceife eft mouens magis diftingui à mobili, quàm agens à paffo ; fed non femper neceffe eft agens realiter diftingui à paffo, vt patet in intel. leilu, & voluntate ; ergo nec neceffe eft, omne quod mouetur, moueri ab aliquo à fe realiter
diftinâo. Deinde inftat Morifanus : Illa pars in animali־ quæ mouet alias partes, vel mouetur ab alie, vel à fe ( certum enim eft,quòd ipfa mo-ueatur) fi mouetur ab alio, ergo erit proceflus in infinitum : fi à fe, ergo falfum eft omne,quod mouetur, moueri ab alio.
Item Angelus mouet feipfum, & anima ra-tionalis feipfam ; cum enim fint entia indiuifi-bilia, non poteft pars eorum moueri ab alia par. te : neque mouenturab extrinfeco,ergo à feipfis totaliter.
Ex quo patet refponfioad primam confir. ״*ri»»«׳* mationem. Dum vero additur :idem eilet in po. teatia fimul,& inaitu ? effet inadlu virtuali con. cedo, & in potentia formali -, quæ duo non re-pugnant: fie aqua calida eft in aitu virtuali ad frigiditatem; eft inquam in aclu virtuali, cùm habeat aâuàliter formam fubftantialem , quæ virtualiter continet frigiditatem; quam tamen frigiditatem non habet aâualiter, fed eam habe, re poteft : vnde dicitur elle in potentia formali ad eam.
Inftat tamen Collegium Complutenfer/zj^. sS.qudtft.t. S-2. effe in adu ־ & eile in potentia re-fpedu eiufdem , eft effe perfedum, & imper-fedum refpedu eiufdem, fed hoc fieri nequit.
Deinde elle in adu virtuali eft effe perfediori modo, quàm effe (impliciter adu formali, & in potentia formali, fed res non poteft effe fimul it! adu (impliciter, & in potentia formali ; ergo neque poterit à fortiori effe in adu virtuali, & potentia formali ?
Refpondendum tamen arbitror repugnare aliquid eile perfedum, & imperfedum fecun-dùm idem,non verò fecundùm diuerià: fie ca. lor vt quatuor eft quid perfedum, in quantum poteft calefacere, eft vero quid imperfedum, in quantum tendit ad calorem vt fex : fic graue dum deorfum fe mouet, dicitur effe in adu, & quid perfedum ; at refpedu termini, ad quem tendit, dicitur quid imperfedum : & dum fub. ditur, quod eft in adu virtuali, eft perfedius eo, quod eft in adu formali ? eft effentialiter perfe-dius concedo,accidentaliter nego; nam poft-quam aaquifiuit adum fecundum, tunc ipfi ad-uenit quaedam perfidio accidentalis, naturalis tamen fcilicetadualis acquifitio fui loci natura, lis. Cùm iterum fubdit ; repugnat aliquid effe fimul inadu formali, feu (impliciter, & in po-tentia formali ; ergo magis repugnabit effe in adu virtuali, & in potentia formali ; quia fi mi-nus perfedum non poffit ilare cum imperfedo; ergo neque magis perfedum poterit ilare cum minus perfedo.
Refp. concedendo : Si illa minus perfeblum,
& matis perfettum fibi inuicem omnino oppo-nantur: quocirca effe in adu formali, & effe in potentia formali non poffunt ilare fimul, quia omnino ad inuicem opponuntur ; at effe in adu virtuali, & in potentia formali non fibi omnino ad inuicem opponuntur; ideò poffunt ilare fi-mul. Et haec maxime notanda funt pro deftm. dione totius fundamenti Collegij Compluten-fis.
Refpondet aliter de Bacone ad illud : Quod habet aliquid modo eminentiori &c, concedit il-lud, quod habet aliquid eminentiori modo,non caufare