28 Difpn.Part.III.devari)smat:I.difficultat. 27
fubftantia ,probat Ariftoteles, quia ex non fub. ftantijs non componitur fubftantia: fed ex ma-teria prima componitur compofitum fubftan-ríale , ergo ipfa eft fubftantia , eáque incotti-pietà, quiaeftfolùmparscompofiti, atparsdi-cit incompletionem, imo eft infima omnium fubftantiarum, vndede ea loquens D.Augufti-bus decimo Confejf cap ך• exclamat : Duofecifti, Domine, •vnum prope te, id esi Naturam fpinta-lem, alterumprope nihil. id esi materiam primam, •vnum, quo tu film fuperior es, & •vnum quo nihil infertus eft. Per hoc tamen vitimum non intei-lige , quòd materia prima fit ignobilior acci-dentibus faltem naturalibus, quia fubftantia eft genus omnino nobilius accidente , adde quod fubftantia quælibet dicitur efle	& acci-
dens ens in alio.
Nlt7» 10. Pro vltimo certum debet effe, quòd mate-
Materia pri- ria prima fit ingenerabilis, & incorruptibilis, eft enim à Deo produda per creationem : Proba-
,״ornft¡- tur, non enim eft ex fe> nec ab vilo agente crea.
to, ergo ab increato, quod eft-Deus,non in-quam eft ex fe, quia nihil eft ex fe, nifi folus Deus, nec potuit fibi dare effe.alioquin fimul ef-fet, & non effet : elfet quidem,quia fuppone-retur fe producere, & non eflèt, quia fuppone. retur fieri : nec poteft dici, quòd fit produda ab vilo agente creato, vt videtur tenuifle Aui-cenna : Probatur, quia adiones agentium crea-torum flint ex fuppofito fubiedo : fed materia prima eft primum fubiedum, ergo non potuit fieri per adionem agentis creati: debuit ergo fie. ri ex nihilo, ergo per creationem, aut vt alij vo-lune per concreationem eò quòd formæ fuerint fimul cum ea creatæ, id eft vmcâ adione creati, uà Deus produxit materiam primam, deformas eam informantes : ratio eft, quia creatio termi-natur ad effe totale: fed materia non habet efle totale Phyficum : Item nec forma, fed tantùm compofitum,meliùs ergo dicetur materia prima concreata , quàm creata, quidquid fit de hoc, certum debet efle materiam primam ex nihilo elTe produdam, nec eam efle æternam, nec ab agente creato in rerum natura editam.
Partitio III. z
An materia primaJit ita pura potent ia, erjt nullum omnino imporcet aclum,
nec propriam habeat ex fien-tiam ?
^tleberrima femper extitit præfens contro-^־'uerfia,quam examinât Philofophi,& Theo, logi. Philofophi m primo Phyficorum communi-ter,quospræmultitudinecitarenonlicet. Me-taphyfici vt Soncinas ociauo Memphyf. quœfl, Suarez difj>. ij.fecl 4. Fonfeca oclauo Metaphyf. eap. i. quafl 1■ & alij, Theologi verò, Thomiftæ quidem	quafl. 66. artic. /.& alibi fæ.
piùs Scotiftæ poft Scotum in fecundodiflinft. /2. VtdeBaflbiisdeRada,&c. Ibidem Aureolus de Bacone,& Innumeri, quos longum nimis fo-ret recenfere.
Statu diffi-	Status autem difficultatis non eft, an mate-
ìxZmw. ria prima fit pura potentia obiediua ? certum
enim eft, quòd non, nam illud non elt folùm in potentia obiediua. quod eft'pofitum extra caulas ג quódque habet entitatem, materia au-tem habet entitatem, ergo non eft folùm in po-tentia obiediua.
Item nec controuertitur, an fit pura poten, tia Phy fica, id eft an careat de fe omni forma Phyfica ? certum enim eli quòd fie, quod er-go inquiritur, eft,an fit pura potentia omnimo. dé, id eft tum Phyficè, tum Metaphyficè i feu an illa entiras, quæ eft materia prima, fit tota po-tentialitas ? an vero fit qusedam adualitas ’ Tho. miftæ volunt elfe puram potentialitatem , & proinde totam adualitatem, quam habet mate, ria prima poffidere beneficio formç.ex quo infe. runt,quod nequidem virtute diuinâ poifit fine forma exiftere.
Scotiftæ contendunt, quòd illa entità!, quam habet materia, quamuis non debeatdici efle adus Phyficus, debet tamen dici elfe Meta-phyficus » qui adus Metaphyficus folet vocari adus entitatiuus, quo fit vtàplerifque propo-natur præfens difficultasfubhis terminis: 24n materia prima habeat aliquem abitini entitati-uum i & cùm Scotiftæ teneant quod illud omne, quod habet efle extra caufas, habet entitatiuum adum, materia autem prima fit in rerum natu-ra > & polita extra caufas, confequenter debent ipfi ^incedere adum entitatiuum, propriam-que exiftentiam, & fubliftentiam.
Vtraque opinio varia habet argumenta, quæ in fubfequentibus Clypeis adducemus, di-luemus, & in decifione iuxta veritatem deter-minabimus de materiæ primæ adu entitatiüo, eius exiftentiâ ,atque fubfiftentiâ, ifta enim vi-dentur aliqualiter fe inuicem fequi, fi enim ha־■ heat adum entitatiuum, ergo exiftentiam, er-go fubliftentiam partialem iuxta regulam Philo, fophicam, qui habet maim in eodem genere ! ha-bet & mimu»
Primvs.
Quodmateriaprimanullum importet 'efeexi-
fientiam.
"^Trumque oftendere nituntur Thomiftæ primum quidem his rationibus, *Prima. In rerum natura datur aliquod ens,quod ita eft pu-rus adus, vtnullam prorfus dicat potentiam, nimirum Deus, ergo etiam debebit dari aliquod ens, quod ita fit pura potentia, vt nullum om. nino includat adum,hoc autem non poteft efle aliud, quàm materia prima j Confirmatur, quia extrema debent efle impermixta, hoc eft nihil eius, quod continetur in vno extremo, debet reperiri in altero extremo, nihil enim nrgredi. nis reperitur in albedine, nihil frigoris in calo, re, ita nil potentialitatis in primo ente.nihilque adualitatis in infimo ente, quod eft materia pri-
ma iuxta omnem opinionem.
Secunda. Ex duobus entibus in adu non
poteft fieri vnum per fe, fed tantùm vnum per accidens, ergo cùm forma fit quidam adus fubftantialis, fi materia prima etiam include-
Num» ii.
Pimuturvi ginti ratte net proban tes materia prtmam no¡ habere ath entitatiuñ. Prima»
Suifnfa.