469 DifXIII.Part.Lde num:pot: anim: veg: 470
alijquòd ideò ignis non dicatur generare; quia generatio eft fumptio fuæ fubftantiæ, id eft, qui generat,debet ex materia ex feipfo defumpta ge. nerare ; ignis autem non ex feipfo generat alium ignem,fed v.g. ex ftupa, aut ligno; conueniet er-go foli, & omni anima vegetatiua potentia ge-neratiua.
Ex prxdidis ergo inferendum effe trespo-tentias animx vegetatiua,eáfquediftindas in-ter fe,formaliter faltem,contraDurand. 2» primo fentent. difl. 4. parte fecunda diftinflit¡nií tenen-tem nutritione«, augmentationem, & genera-tionem ab vna formaliter prouenire potentia, qua dicitur genetatiua : fed probatur contraDu-rand. qua habent diuerfa obieda, qua non pol-funt attingi ab vna, eademque potentia, ibi ne-ceffe eft ponere plures potentias : fed dantur tria obieda, qua non poffunt attingi ab vna & ea-dem potentia, ergo pro quolibet eoTum debet dari peculiaris potentia : maior patet, quia di. uerfitas formalis obiedorum poftulat diuerfita-temformalem potentiarum: minor probatur; nutritio ,augmentatio, & generatio funt quid formaliter diuerfum, vt manifeftü eft, ergo po-ftulantdiuerfaspotentias: quòd tamen illatres potentia non diftinguantur realiter inter fe coi-figendum eft ex didis contra Thomiftas¿^ fit. penori de dift. potentiarum anima in 'uniuerfum.
oUjdtiir	Obijcitur tamen pro Durando : Adiones
Duran. (■ugord¡na״E poffunt ab vna proficifci potentia : fed generatio, augmentatio , & nutritio funt adiones fubordinata, ergo poffunt emanare ab vna eademque potentia : quòd autem illaadio. nesfintfubordinata, patet, nam nutritio ordi-natur ad augmentationem,& augmentatio ad generationem, ergo 1'ufficit vna potentia pro il-
lis tribus.
S»#•	Refpondeo adiones fubordinatas in eo-
dem genere poffe produci ab vna, eademque potentia : fed nego de fubordinatis in diuerfo genere, quales funt prxdidx operationes vege-tatiuæ, hoc etiam patet in adionibuslenfiriuisj nam fenfitiuæ externae vt vifio ,auditio, &c. in. ternis fubordinantur, & tamen pro his omni-bus adionibus libi inuicem fubordinatis dantur plures potentiae.
Circa potentiam nutritiuam nonnulla fub. oritur difficultas, quidnam fit ipfa potentia nu-tritiua? nam Zimara theoremate 7} ait poten-tiam nutritiuam nihil aliud effe,nifiquoddarn temperamentum primarum qualitatum.
w«».».	Refpondendum tamen cum communi
»iX*״"« opinione potentiam nutritiuam non effe quod-taumftra. dam temperamentum, fed veram animæ poten. tjatn . probatur primo ; illud non eft potentia
<׳ animae,quòd conuenit etiam inanimatis : fed ca. lor, frigus, & huiufmodi, aut temperamentum refultans ex illis conuenit etiam rebus inanima, tis, ergo non eft potentia animx : maior & mi-nordefe funt manifeftx : Secundo potentia nü-tritiua in plantis eft diuerfx fpeciei à potentia nutritiua in animali; quia habet diuerfa fpecie obieda; nam aliud eft obiedum potentia:nu-tritiux in planta ; aliud in bruto, Sc aliud in ho-mine, nempe diuerfum alimentum ; quòd vero potentia vifiua in bruto, & ih homine à plerif-que dicantur eiufdem fpeciei,eft; quia habent
obiedaeìufdem fpeciei, nempe eundem fpecie colorem & lumen : Tertio potentiæanimæ flu. untabanima: fed calor, frigus, &c non fluunt ab anima, item nec temperamentum, ergo non funtaliqua potentiaanimæ ; potentia autem nu-tritiua eft vera animx potentia, ergo non eft aliquid ex primis qualitatibus coalefcens for-maliter loquendo ; inferuit tamen calor ad nu-tritionem, vt dicemus partitione fequenti.
Partitio II.
tz/» nutritio & augmentatio realiter difìtnguantur interfi ?
T N primis declarandum eft, quomodo fiatnu '1tritio,& augmentado:fecundùm commune medicorum fententiam hoc modo peragitur iit nutrm. nutritio : primo quidem conteruntur in ore cibi, atque alterantur, ficqueattriti demittuntur in ventriculum, feu ftomachtim, in quo fit prima concodio, feu digeftio, & acquirunt cibi quan-dam fubftantiam coloris albi,quam chylum vo-eant, terreftriorefque ciborum partes per inte, ftina defluunt ; ille ergo Chylus poftea de. fcendit ad iecur , & in eo magis elaboratur fitque fecunda decodio, & partes terreftriores illius œateriæ defluunt ad lianem, funtquema-teria melancholiae, partes vero fubtiliores per-gunt ad folliculum, feu vefleam fellis, funtque materia cholerae : at partes mediæ tamdiu rema-nent in iecore. donec colorem aliquem rubrum induant, dicanturque fanguis, (& hoc fecun. dùm medicos -, nam in corde fanguinem pro-creari volunt Philofophi ) elaboratáque illa ma. teria in iecore, fadáque fanguis tandem difper-gitur per omnes viuentis partes beneficio vena-rum & venularum , in quibus viuentis partibus præiacens fanguis adhuc melius expurgatur, & purificatur per naturalem virtutem viuentis , naturalemque calorem : tandem per potentiam nutritiuamcorrumpitur ille fanguis, conuerti-turque in fubftantiam viuentis, ficque fit nutri-tio; necmodòfubftantia (anguinis conuertitur, fed etiam quantitas in quantitatem viuentis, qux quantitas fi non fit maior, quàm deperdita, tantum dicetur per accidens produci, & ad pro-dudionemfubftantiç viuentis,& non perfe; fed confequenter ad eam ( & hoc iuxta eos qui te-nentaugmentationem non fieri totovitætem-pore) atftacquiraturmaiorquantitas,quàm fit deperdita, dicetur illa maior quantitas produci per fe.fcilicet per potentiam augmentatiuam di-ftinftam à potentia nutritiua : prxdido ergo modo fecundum communiorsm opinionem perficitur nutritio : & quæ de nutritione anima-lis dida funt, applica, exteris paribus, ad nutri-tionem plantarum.
Quoad augmentationem vero ita fieri aiunt in venulis animalis: funt quidam pori, in illif-que venulis deportatur (anguis, vt didum eft, pro nutritione partium viuentis ¡in poris vero funt quædam paruæ cauitates, in quibus conti-nentur quidá fumus feu vapores, tum etiam ex-crementa : partes venis vicinæ nutriuntur à fan-guiñe contento in venis, fed quia venæ non in
qualibet