287 DifpVlLPart.IV• an plures múdicreabi: 288
Partitio IV•
An piares potuerint mundi creari r
NEgauit Arili, vt vidimus part, prima ; fed inualiditatem rationum pro Arili, allata-rum patefecimus : communis quidem opinio Catholicorum eft, Deum plures mundos creare potuiffe, dcadhucnunc poffe. Sed totacontro. uerfia eil, an plures mundos eofque penectio-res in infinitum producere queat? que difficultas coinciditcum ea generali, quâ quæri lolet, an
1 data quàcumq; creatura, poffit Deus aliam per. tectiorem fecundùm fpeciem producere ; hoc eft fpecies & fpecies in infinitum perfeâiores creare ?
Hoc examinant communiter Thomiftæ pojl D.Tb■ i.p. 25 .ף. art.6. Durandus in t.dift.44• a. 2. Auteoïai ibidem Capreolus ibidem &:plu. res ali]: at Philofophi in tertioPbyßcorum vbi fer-monem inftituunt de infinito, vtMafius, Ru-uius, Collegium Complutenfe & alij.’ Soncinas vero /2. Adetapb. ף■ s.
Pro parte negante Hat Durandus &»Aureo. lus: pro parte vero affirmante funt fere omnes esteri, tum Philofophi, tumTheologi,cum qui-bus fit.
Decisio.
*ז»».!«. T) pfohitio : data quacumque creatura, Deus quoi ina poteft facere perteâiorem, ôcperfeâiorem ?׳9״׳»<■״« in infinitum Syncategorematicè , & per con-fequens plures & plures mundos perfeâiores, nur falcem quoad partes ipfius mundi.
fríí.^rrái. Prob, primo, quia non eft affignabilis aliqua repugnantia ex parte creatura; tam enim Deus eli potens dare fex gradus perfeclionis vnicrea-turæ, quam quinque alteri: & tam bene feptem quam lei,ergovfque in infinitum fyncategore. maticé ;noti enim limitari poteft omnipoten. tia diuina ad producendum quodlibet, dummo. do producibile ex parte fui non importet con-tradìélionem ; nulla autem in hoc cafu apparet, Sicuniì.	Secundo prob. Specialiter de mundo : nun.
quid poteft Deus facere fphæras cœleftes maio-ris quantitatis quam fint eæ, quæ faâæ funt? certe nemo hoc negabit. Item nunquid poteft condere hominem in ftatu innocentia, &eum fic conferuare : & tunc mundus erit multò per-fèâior quam fit nunc ?
Tertii.	Tertio Quidquid retinet rationem entis
finiti poteft creari à Deo, fed fpecies quantum-cumque perfeâa retineret rationem entisfiniti, ergo illa eilet producibilis.
Quarto. Si Deus non poffet producere fpe-cies & fpecies in infinitum fyncategorematicè, cenferetur exhaufta potentia diuina,fed refpeâu creaturarum non poteft dici exhaufta potentia diuina, ergo poteft fpecies & fpecies in infini, tum perfeâiores producere : maior patet: mi-nor quoque manifefta eft, nam alioquin crea, tura limitaret potentiam diuinam quod eft in-conueniens.
itum. 17. Rationes pro contraria opinione fcilicet ־״״«“;”»״. Pr0 Aureolo refert & foluit Capreolus un. difl. ira rifui, ú■ 44■ c¡. / pofl conclufionem fle.xtam, vt videre eft in f־׳״”״״'״• epitome Soncinatis : Illarum autem hæceft vis,
defumma.
Obijcicitaquepr/7»«. Cùm potentia refpi offrir,!¡: citraulta, & vnum illorum eft totale ; alia vero funt partes, tunc illa potentiarefpicit prius to. tum,quàm partes־fed polita infinitate perfectio, num fpecificarum, earum vniuerfalitas eli quid totale, & fingalae fpecies funt partes , ergo diui. na potentia prius refpicit illam vniuerfalitatem fpecierum, quàm lingulas : ideóque Deus de. builfec producere fimul omnes fpecies produci.. biles.
Refpondetur maiorem dupliciter intelligi polTe : Primo quod potentia refpiciat multa tanquam primo producibilia; & tunc neganda eft diâa maior, præfertim quando illa multitu-do non habet elle nili per partes, vt contingit in præfenti. Secundo intelligi tur , ita vt potentia refpiciat vniuerfalitatem, vt correfpondentem inambitu & latitudine; & lie verum eft quod diuina potentia prius refpiciat vniuerfalitatem fpecierum creabiliû ; non tamen vt primó pro-ducibilem, fed per partes : deinde fequeretur ex allata obiezione ipfum debuilfe ab initio pro. ducere quodeumque poteft producere, qui fuit error Wiclefi & Abailardi.
Obijcituryéca»¿0 : proceffusad menfuram obf ficu«. eft finitus, fed proceffus in perfeâionibus fpeci-ficis eft ad menfuram , quia eft procelfus ad fu-perius ; fupetius enim, cum fit nobilius interio. ri, eft menfura inferioris.	’
Refpondetur negando minorem ; infini, tum enim non menfurat fuas partes : deinde quamuis fuperior nobilior produda fpecies, fit menfura inferiorum -, attamen illa fuperior pro. duda , menfurari poterit alia adhuc fuperior¡ producibili, & ininfinitumfyncategorematicèj quarum tamen omnium producibilium menfu-ra erit ipfe Deus,
Obijciturtemò.• proceffus ad vnitatem & obi¡. unii, totalitärem eft finitus ex tertio Phyf quia totali-tas eft quædam forma ; forma autem finit & li. mitât,fed proceffus ad perfediones fpecificas eft quædam vnitas & totalitas, ergo &c. Item nui.
Ium finitum poteft effe infinitum, fed vniuerfa-litas perfedionum fpecificarum eft quid finitu ; omnis enim creatura eft finita ; at talis vniuerfa. litas eft creatura, ergo & finita.
Refpondetur per interemptionem maio-ris■, aut eam diftingue fic: proceffus advnita. tem adualetn & habitam eft finitus, concedo: ad vnitatem poffibilem, nego: hoc patet innu. meris; pofito enim quocumque, numeropo. teil fempernoua &noua aduenire vnitas: adii-lud veto tertio Phyß loqui Arili, de vnitate continuitatis : at vnitas fpecierum eft tantum vnitas ordinis : aut potius dicas illum proceffum non effe ad vnitatem, aut/totalitärem, fed ad multitudinem. Ad aliud refpondeas ad maiorem cum diftindione, fcilicet nullum finitum poffe effe infinitum !impliciter, & categorematicè; bene tamen infinitum fyncategorematicè, & fecundum quid, vtin prælènti.
Notandum hîc ex D. Th. citato Deum poffe facere mundum meliorem in infinitum quoad multa ; quoad aliquid tamen non poteft facere : poteft quidem facere meliorem , primo per ad-ditionem graduum bonitatis ad gradus creatos,
Secundo per meliorationem partium vniuerfi :
Tertio