eontrouerfia non animata.Eftenim figura in diuinis vfitata literis, qua* Hebraicè Mashal, Grece autem profopopeia dici-tur.quoties rebus inanimatis vocem,aut fpiritum,autfenlum tribuimus. Sunt autem vndecim coeli, fcilicer empyrium, quod in diuinis literis appellacurcoelum coeli3 deinde primum mobile , coelum cryftallinum, coelum ftellarum fixarum, coelum Saturni,Iouis,Martis,Solis,Vene ris,Mercuri), Luna? .Itaquevltimum c^-lum fi àfupremo & altiffimo incipias nu merare ,eft fedes Lunae, qua? citima ter-ris luce micat aliena. Nam in orbe feu globo infimo radiis folis accenfa conuer titur. Infra autem funt dementa, quoru infimum vocatur terra, in quam omnia fuo nutu pondera feruntur. Et quoniam ha?c immobilis eft,decebatad venuftaté, ordinem,pulchritudinem, & compierne tum vniuerfi,vtcqlum fupremum effet immobile, vt in ter ha?c duo im mobilia tota huius templi natura cótineretur. Ap pellatur fupremum c^lum empyrium à Tf j	PF vocabulo Greco^uod ignem figni-
maor. ficac aut|lore ifidorOj non ab ardore, fed à fplendore,quòd fit fplendiffimum,can doresfulgentiffimo decoratum. Ibi eft fanéìorum domicilium ,& «ternafedes mentium beatarum.Ibi illi cum Chrifto Deo noftro requiefcunt,qui iuftitiam co-luerunt &pietatem,qui nec fe dediderut fermonibus vulgi, nec in premiis huma > nisfpem pofuerunt rerum fuarum , fed virtutum ornamentis exculti ad Deum ardentiffimèafpirarunt,quo in gloria calerti fruuntur,vbibonorum omnium copia cumulantur.
.	benedicite aqu&omnes quafaper coelos
Ongen.y’. Origenes exiftimat has aquas effe * fpiriiuales, & c^leftes quafdam mentes.
At plerique dodorum aiunt nomineha-rum aquarum intedigi nonum c^lum, G quodaqueum &chryftallinum vocanr.
ne’1, Ha?funtaqua?,dequibusin i. Genefisca pi te Ieri più eft:Dixit quoque Deus : Fiat firmamentum in medio aquarum,& diui dataquasabaquis. Etfecit Deus firmamentum, diuifitque aquas,qua? erant lub firmamento ab iis,qua? erant fuper firma
mentum, &vocauitDeusfirmamentum c^lum . Primo die creauit Deus materia quandam, quam Mofes terram vocatdi-censtln principio creauit Deus c^lum & Gene. I» terram. Per c^lum intelligit empyrium cum angelis,per terram vero molé quandam.. ex qua vifibiliacreauit. Explicans enim qua? effet terra illa, dequaloqueba tur, dixit: Terra autem erat inanis & vacua, hoc eft materia qua?dam informis. Et ftatim eam vocat abyffum, & aquas. Nam terra elementaris fatta poftea fuit die tertio, vt ipfe eodem capite teftatur. CreaffeDeum primo die materiamilla incompofitam, ex qua alia fecit,fenten-tia eft diui Auguftini libro primo de Ge-nefiad literam imperfetto,diui Ambrofij A^bró. in trattationedeoperibusfexdierum,ma Bafilius gniBafiiij,Strabi, Befta?,Eucherij. In hac $trabus lententia funt etiam ex gentibus Trifale- j5ecja. giftus,Alcinous PIatonicus,Euripides,& £Uchér. ante eos Hefiodus. Quid pluribus? In fa- Tnfme' era fcriptura habemus hanc veritatem af micino.* fertam capite 11.libri Sapientia?,cuius ad Eunpj * literam haec funt verba:Nonenim impof Hefiod. fibiliserat omnipotens manus tua,qua? g™. creauit orbem terrarum ex materia inui- ‘ ‘ fa.Vbi prò, inuifa,eft in Greco :
hoc eft fine forma.Si enim nomine terre inanis & vacua? non intelligeretur mate-riailla incompofita, ex qua Deus c^lum & terrà, aliafque corporeas naturas crea uit,videretur profettò Mofes diminutus, qui loquens de creatione volens oftende re effe Deum rerum omnium creatorem nullam faceret mentionem illius machina? & melis rudis & informis.Ex quo vi-deretur dareanfam aliquibuserrandi, & dicendi,eam fuiffefempiternam,& nullo modo creatam. Materia illa & machina valla qua? ab antiquis vocatur Chaos, & moles mdigefta, eft terra illa, de qua alt Mofes: In principio creauit Deus c^lum & terram , terra autem erat inanis & vacua.Pro quo Symmachus vertit:Terra au Symtn. temeratquippiamociofum&fvaftum.Et Theodotio : Erat quippià inane acnihil. Acfi dicerent:Terra illa qua Deus in prin cipio creauit ftatim primo die, non fuit terra h$c,quam colimus/ed materia qug
I 4 dam