De (tatti hominis poft peccatum. Cap. 19- 20,
64
Certa &immutabilis& efficaciflìma eft volun- A tasDeij multa poteft, & non vult; nihil autem vult quod non poteft. Deus nofterinczlo & in terra, omnia qualunque voluit,fecit. Quoduth-que non eft verum.fi aliqua volùit & non fecit : &,quod eft indignius, ideo non fecit; quia ne fieret quod volebat omnipotens, voluntàs hominis impedivit: a
Nequee'nim veràciter ob aliud vócatur omni‘ ' potens, nifi quiaquidquidvult, poteft; net Vo-luntate cujufpiam creatura ; voluntatis omnipo-tentis impediturefreftus. b
Vnde& illius Hierufalem filios quài interferii prophetas & lapidavit miffos ad fe; quamvis ipfà holente, collegit ipfe quos voluit; & ante incar-B nationem fuam ficut ipfos prophetas ; & poftea quàm verbum care* factum eft, ficut Apoftolos & hominum millia qui & pretta rerum fiiarum an-
. illi fili] luntHierufalemnolcntisut colligeréiftur; qui tamen illa nolente colletìi funt, c
Ita ergoihtelligendum eft : egovolui, & tuhtì-luifti: quafi dicat ; quotquot congregavi , mea voluntate efficaci, te nolente feci, quia femper ingrata fuifti. d
Pel, in eo quod dicit ; qùòties volui congregare filiostuOS-; omnes retro prophetas à fe miflos effeteftatur. e
Quis porrò tam impiè delìplàt; ut dicat Déntri;
Pfal.
113. ttAug. t enchir.
'c.95-
b/bid.
c.96.
Mat.23
tAug. epift. 106. etich.
c. 97. d An-felm.m 23.c.
Matth. tepedes Apofìolorunipofuetùnt. Omnes qùippè cHter.	‘	’	*
in 23.
Matth,
fAuf.
C.S9, ench, 8^-c.14. de correp, & grat.
hEccle- malas hbminum voluntates ; quas voluerit, quan-fiain [e- do voluerit, ubi voluerit ; in bonùm non póffé cretado" convertere? f
Qui in córdibus hominGqtìodvòltièrit,Operatur^ Et nóftras, ctiam rebelles ad fe propitiùs com-pellit voluntates i h l^ontjUod- refiftentbm invitumque compellat ; led ex invito Volcntemfacit. »
Non eft itaque dubitandum , voliintati Dei
...	i
fecit; & qui etiàm illa qu® futura funt fecit; hu-
w.4. pofì Pentec.
&fhb-bath, ante do-mi. paf- quiinccelo & in terra omhiaqùa’cumque voliiit, fiorili. “ '	..............."
i Profi. manas voluntates non polle refiftere, quo minus c.6.con- faciat ipfequod volt; quandoquidemetiamdeip-tra Col- fis hominum voluntatibus, qùod vult, facit,. 4.
Et magis babet in poteftate voluntates homi-num quàmipfi fuas. I
,	CAP. XIX.
Gratta à titillo duro corde refipuitUr.
Nde gratia qua: occulte hbmanis cordibus divina largitale tribuitur à nullo duro corde refpuitur : Ideo quippe tribuiturt ut cordis dùritia primitùs auferatur ? m
Namquciltnunc fevas gentes & barbara regna. Ignoti priùsautfpreti novagratia Chrifti At-trahit, & terra teinplum libi condit, in Omni ; Sic priùs immites poptilos , urbefque rebelles , Vincenteobftantes animospictate,' fubegit: Non hoc confilio tantum , hórtatuque benigno fua-^ densatque docens, quali normam legis haberet Gratia; fed mutans intùs mentem atque refor-mans, Vafque novumex frario fingens, virtute creandi. Noniftud monitus legis,non verbapro-pheta?. Non praftata * libi praftat natura; fed unus Quod fecit reficit. Percurrat Apoftolus or-bem, Pradicet, hortetur, plantet, riget, incre-pet, inftet, Quaque viam verbo referatam inve-nerit intret: Ut tamen bis ftudijs auditor promo-veatur, Nondorior, nequedifcipulus, federarla fola Efficit. n	b
c.è.con- faciat ipfequodvulr; quandoquidemetiamdeip-
1 ..................................................
ìat. 41.
kAug.
c. 14. decor-
rep.
gratia. -r -r
1 Eodem
c* 14.
m Idem depra-deft.SSe c.8.
* Forte praflra-ta uel profitta.
n Frof-
per.c.
14. de ingra. vide Q Augufi, c.6.^
8. de pradefi, SS,
D
Dabo, dicit Dominus, legemmeamin vilce-ribus eorum, & in corde eórum fcribameam : a ^ terem'. Etdabovobis cornovum, & fpiritum novum. 3 *• ponam in mediò veftri, & auferam cor lapideum de carne veftra, & dabo ^obis cor carneum ; & fpiritum meum portam in medio veftri, &faciam ut in praceptis meis ambuletis, & judicia mea cuftodiatis & operemini. b	7~(C
Dewautem non de noftra voluntatis poteftate, 36-fed de fua pradeftinatione promilìt. Propiifit enim quod ipfe faéturus fuerat, non quod homi-bes; quia etfi faciunt homines bona qux perti-hentadcòlendumDeum; ipfefacitut illi faciant quae pracepit ; non illi faciunt ut ipfe faciat quod promifit: alioquin ut Dei prómifla compleantur, non in Dei fed in hominum eft poteftate. c	J
Quod Deus’omnipotens promittitperficit ipfe: c Necproprium éxternis viribusimplet opus. Hinc c-l°-fecura fidesfpérat; quod credit ; amatque Au-' fioretti , qui quod fpondet, id efficiet; Nam, fi ò , quae Dominus prbmittit ; non operatur , Sed fo- j lùm hurtianutn praVidèt arbitrium : Non'hsec 11 ‘'?n * donaejùs, fed funt pradifta veranda; Ceti quii- ex quam ex proprio lit bonus jabfqUe Deo. Quod quia non recipit pietas, veroque repugnat. Gratia nos reparct, gratia juftificet: Quaficincun-fiis implet lua dona Vocatis, Ut quorum dux eft, fiat & ipfa comes. d	d Prd p'
Nonetgo audeatmifet homo qlìahdó bebé vi- „■ vit&bene operatur , vel potius bene vivere & aramni bene operari fibi vidétur, in feipfo non in dòmino . gloriari, &fpcm rette vivfcndi in leiplo póneré, ut fequatureum maledifium Jeremi® prophera di- Jer. jy? centis, maleditìus homo qui fpem habet in homi-ne, & firmatearnem brachi] fui,& à domino dif-Ceditcorejus. e
Sed incerta eft mihi, inquis, de meipfo volun- è tasDei; Quid ergo ? tuane tibi voluntàs de teipfo certaeft, nectimes? quivideturftare, videat ne graticl cadat. Cumigitur utraque incerta fit, eur non ’7 homo fitmiori quàm infirmiori fidem fuam, fpem, charitatemquecommittit ? Sed cum dicitur (in-quiunt) ficredideris, lalvuseris ; unum horum exigitur, alterum offertur. Quod exigitur , in hominis ; quod offertur ; in Dei eft poteftate. Cumon utrumque in Dei eft , & quod jubet, & quod oftettur ? Rogaturenim ut det quod jubet ; rogantcredentes ut fibiaugeaturfides; ro-gantpronon credentibus, ut eis donetur fides; ut & infuis incrementis , & in fuis initijs Dei do-num fit fides. f
Cap. XX.
Qùod pracipitur à Deo , petére debemus Nab ilio.	<
OnpofcerenturàDeo qu® pracepit fieri }	«
nifi ab ilio donaretur ut fierent. g	^em
. Ipfaigitur orario, dariflìma eft grati® teftifica-tio. h
Jubetur ut habeamus intellcéium , ubi dicitur. nolite effe ficut equus & mulus quibus noii eft ìntdleSus ; & tamen, oramus ut habeamus
&lib. arb.
1. Cof;
io.
c.14.^ prad. SS, h /de m ..	-------—j vi.uiu» ui. uaucdmUS eP*fi'
ìntelleriumutdicitur: damihi intelle&um ; ut . dilcam mandata tua. Jubetur ut habeamus fapien- PfaInK tiam, ubidicitur: Stolti aliquandofapite: & tamen aDeo petendaproponiti, ubi dicitur.: Si quis' Pf^ rrnnikninffi8etfapÌentÌa’POflulet à Deo ftui daC Vrl ’ omn busaffluen & nonimproperat, & dabi. PfalnK turei. Jubeturuthabeamus continentiam , ubi «‘«tur, contine teipfum: & tamen alibi dicitur r“ inT1M