1 VITA |£ffs|ìi Am ucrò aducnicntc dic’rcddédi uoti, 5' cóplcn# InÈ Olìdefìdcrrpcgrcfliis cft de domopaterna Bcrnar# wc^Mldus pater fratrù fuorum cum fratribus fuis filrjs fuis fpiritualibusrquosucrbo uitx Chriftogcnuerat.Vi# dens autem Guido primogenitusfratrum fuorum3niuar# dum fratte fuum minimum puerucumpucris alrjs in pia# téaieiap'nquitjfrater niuardc : ad te folutn refpicit omnis terra pofleflìonis noftrx.Ad quod pucr nó pucri liter ilio tus:uobiscrgo,inquit,cxlù3mihi terra iNó cxxquodi# uifiohxc facta cft.Quo difio abcùtibus illiscmodico poft tepore,fiipc fratres fccutus,ncc à patre ncc à propinquis feu amicis potuit dctineri.Supercrat de dco dicata domo illa pater cum fih'a:dc quibus ctiam fuo loco dicemus. tempore noucllus & pufillus grex ciftcrcicn abbatedegés uiro ucncrabili Stcphano ra cumiam grauitcr’txdiocicflc incipcrct pau# E«ctSX»1|cì tas fua /fi omnis fpcs pofteritatis deciderct in quam fanftx illius paupcrtatis hxrcditas transfundcrc turluenerantibus omnibus in cis uitx fanfiitatem, fed re fugicntibusauftcritatcm)rcpcntediuina hacuifitationc tatn lxta,tam infpcrata,tam fubitaàxtificatus cft,ut in die illa rcfpófum hoc à fpiritu fanfio acccpiife libi domus illa uidcretur.Lxtarc iterilis qux nó paricbas,crumpc & eia# ma qux non parturiebas : quia multi filtfjdefertx, magis quàm cius qux habetuirumtde quibus poftmodum uifu ra cs filios filiorum ufqj in multas gencrationcs. SSàlNno ab incarnatióc dniMillcfìmo centefìmo tre dccimojà cóftitutionc domus ciftcrcicmdecitno# tM^iqui'nto:fèruus dei Bernardus annos natus circi# ter uigintiduosjciftcrciùingrcffus cùfocrjs amplius qua triginta/ub abbate Stcphanorfuaui fugo Chrifti collutti fubmifit.Ab illa aut die dedit dns benediftioné, fiuinca illa dhi fabaoth dedit fruftùfuù,cxtendenspalmites fuos uiq? ad mare & ultra mare propagines eius.Hxc qdé fue# re uin dei conucriìonis fanfta'principia .Conucrfationis aùt cius infignia,quomodo uità angelica gerens in tern's ùixitmeminem enarrare poflcputo,quinon uiuat defpi# ritu de quo ilio uixit.Solius quippc donantis & accipicn tis cft noflcrquàtù ab ipfo mox cóuerfionis cxordio prx# ucncrit eu dns in bndiftionibus dulccdinis fux,quàta re# pleucrit'gra eleftionis, quò abubcrtatc domus fuxin# ebriaueritcum.Ingrelfuscftaùtdonium illampaupcrcm fpù,& co adhuc tempore abfcondità,ac pene n lillà, in ten rione ibi moriendi à cordibus & memoria hoim,& fpc de litefccndi fi' latcndi tàquàmuas perditùrdeo alitcr difpo# nentc,fi eu fibi in uas eleftionis pparantc, nó folti ad or# diiié monafticù confortandu ac dilatandù:fcd ad portan# du nome futi col a regibus & gcntibus fiìifqj ad extremù tcrrx .Ipfc uerò nil tale de fc xftimàs,aut cogitàs : potius ad cuftodià cordis fui & propofìti cóftantià hoc femp in coi .’^.xpc tuaiu orehabcbat.Bernarde,bcrnardc ad qd ucnifticEt ficut de dno legif,qa ccepit Icfus facerc'fi docc re,à prima die fui in cella nouitioru ingrcifus, ipfc ccepit agere in fcmctipfoiqd1 alios erat doflurus,ipfe cum noni# tius eflet in nullo fibi parcés,inftabat omnimodis mortili care non folù concupifcentias carnis, qper corpus fiunt: fed & iènfus ipfos p quos fiunt.Cù cm lain intcriore fenfu illuminati amoris dulcius ac frequentius fentircincipcret défurfumfibifpirantemfiuuitatcm,fenfuiilli intcriori ti# mens à fenfibus corporisfuix tifi cis permittebat, quanta fufficcrct ad exterioris cù hoìbus conucrfationis focieta# tc-OcV cù cótinui ufus inftantia in cófuctudiné mitteret: confuetudo ipfa quodàmodo ucrtcbat in natura: totuscg abforptus in fp n-fxpc tota in dcù direfta ihtétióe, feu in mcditationcfpiritali tota occupata memoria uidens non uidcbatjaudfens non audiebat,nihil fapiebat guftàti: uix aliqd fenfu aliquo corporis icnticbat.Iam quippc annum integrù exegeratin cella nbuitiorù* ;ù exiens inde, igno# r«ret adhuc an haberet domus ipf cftitudiné, qua fole# mus elicere celaturam.Multo tempore frcqucntaucrat hi trans fi exiens dpmuni ccclcfix:cù in cius capite ubi ties era t,unà tm fcncftrà efle arbitrarci. Curiofitatis cm fenfu mortificato nil huiufeemodi fentiebat uel fi cum forte ali# quàdo cótingebat uidcrc, mcmoiiXut difiù cfT)alibi oc cupatanon adu cr te b at. Smc memoria quippc fenfusfen# ticntis minus cfficax cft.Natura quoqj in co no diffentie# batàgratia:utin coquoqj implctù quodàmodo iriderei: cffcqd1 legif.Puer cràingcniofus,fifortitus funi ammani bonà:fi cum magis eflem bonus, ucni ad corpus incoili# quinatù.Adcontcsiplandaqufppc fpiritualia quxqjfen diurna cùgrafpùali,naturali quadà uirtute pollcbat in# gcnrjifortitusqj ctià ipfc in hoc aiam bona, fcnfualitatcm non curiofe lafciuam, ncc fuperbe rcbcllcm, fed congaii# détem fpiritualibus bonis & ftudtjs, fiin cis qux ad dea funt fpóte fubdità fpiritui,fi ferufenteimcórpus ctià nul# lius unquam contaminatimi confcnfu ftagitrj ad feruicn# dum fpiritufj in fcruitio dei aptiflììnum inftrunicntum. Apparcbat in carne eius gra quxdam,ipùalis tamen po# tius quàm carnalis.In iiultu claritas prxfulgcbat, nó ter# rena utiq; fed cxlcftisjin oculis angelica quxdam puritas &columbinafimplicitas radiabat.Tanta eratinterforis cius honiinis pulchritudo,ut cuidenti bus quibufdà indi ctjs foras crùpcrct:# de cumulo intcrnx puritatis & gra# tix copiofx pcrfufus homo quoq? exterior uidcrcf. Cor# pus orane tenuiflìmuni & fine carnibus erat. Ipfà ctià fub tiliflìma cutismi genis raodice rubens.Illo nirairum quic quid caloris inerat naturalisraflìdua meditatio & ftudfù facrx cópunftionis attraxerat. Cxfarics ex fiauo colora# bai & candidojbarba fubrufarcirca fine uitx cius rcfpcrfa canis.Statura mediocritatis honcftx:longitudini tn ilici nior apparcbat. Scd cù caro in co ex dono prxuenicntis gratix}& adiutorio fubfcquétis naturx>& ufu bono fpùa lisdifciplinxjtiix iam aliquid cócupifccrct aduerfus fpm: hoc cft qd fpm lxdcrct:fpùs fupra uircsjfupra uirtuté car nis fanguinisjtantaaduerfus cameni cócupifccbat : ut infirmù animai cadens fub onercjrefurgcrc non ualeret. Vm autem placuit ci qui eum fegregauit à feculo & uocauit ut ampliorc grafia rcuclarct in co glo# riam fuamj&'multos filios dei qui éràt dffperfiper cum cógrcgaret in unùtmifit in cor abbatis -Stcphani ad xdificàdam domuni clareuaHis,mittcrc fratres cius. Qui# bus abcuntibus/pfum ctiam prxfccitabbatcm : miranti# bus fanéillis tanquatti ma turis & ftrenuis uiris, & timcn# ti bus eiitutn pro tcncrioris xtatc iuuétutisjtum pro cor# ports infirmitatCjiS.7 minori ufu exterioris occupationis. Erat autem Clarauallis locus in territorio Lingonéfijnó longc àfluuio Alba;antiqua fpelunca latronum: qux ab# finthialis uallis antiquit^ diccbatur.Ibicrgo in loco hor# roris & uaftx folitudinls confcdcrunt uiri illi uirtutis, fa# duri de fpelunca latronuttijtcmplum dci:&domù oratio nisjiibi fimplieiter aliquanto tempore dco fcruicrunt in paup tate fpus.-in fame &zfiti:infrigorc&nuditatc:inuigi lqsmultis.Pulmétariafxpius ex foltjs fagi cóficicbantur. PanisCinftar prophxtici illius^cx ordco & milio & uitia crat:ita ut aliqn rcligiofus uir quidam appofitum fibi pa# nera in hofpitioj ubcrtitn ploransclàafportaucrit quali pro miraculo omnibus oftcndcndù:q> inde uiucrcnt ho# mines,# talcs h qìcs, At uirum deiminus irta mouebant. Summa ci folicitudo de falutc multorù : qux à prima die cóuerfionfsfuxufqjinfinétàfingularitcrfacrù illius pc# fìus nofcif poflediflerat erga oés aìas maternù gcrcre ui# dcrctur aftccìù.Erat ergo uebemésin prxcordtfs cius fan tti dcfiderrj;&z fanfix hpmilitatis conflifius. Modo em fc# ipfum detjeiens fatebaf indigni! per quem frufius aliquis proucnirctmiodooblitusfui xftuabat flagrantiflìmoar# dorcn'ta ut nulla fibi nifi ex multorù falutc cófolationcm poifcadmittcrcuidcrctur. Sane fiduciam charitas parie# bat.-fcd candcm caftigabat humilitas. Ontigit aliqn pcrafiis uigfltjs^it cgrcflìis foras# locauicinacircumicns orar tad dnm : quatinus acccptumhaberet obfcqirùm fuum & fratrù fuo SubitQucròftansinipfa